استادمطهری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 30

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین باری الخلائق اجمعین و الصلوه و السلام علی عبد الله و رسول و جبیبه و صفیه سیدناو نبیتا و مولانا ابی القاسم محمدو آله الطیبین الطاهرین المعصومین اعوذ بالله من الشیطان الرجیم .

لا اکراه فی الدین قدتبین الرشد من الغی

بحث ما درباره آزادی عقیده بود در جلسه گذشته بحثی شد درباره اینکه چگونه عقیده ای صحیح است آزاد باشد وچگونه عقیده ای صحیح نیست آزاد باشد و آزاد بودن بشر در آن بر خلاف حیثیت شرافتی انسان است عرض کردیم معتقدات بشر بریکی از دو پایه می تواند باشد گاهی پایه اعتقاد بشر یک تفکر آزاد است انسان با یک عقل و فکر آزاد از روی تأمل و اندیشه واقعی عقیده ای را برای خود انتخاب می کند ولی گاهی عقیده ای به بشر تحمیل میشود از هر راهی ولو از راه تقلید آباء و اجداد و بعد انسان به آن عقیده خو می گیرد و آن عقیده بدون آنکه با قوه تفکر او کوچکترین ارتباطی داشته باشد ، در روح اومستقر می گردد اولین خاصیت و اثر اینگونه عقائد اینست که جلو تفکر و آزاد انسان در می آید اینگونه عقائد عبارتست از یک سلسله زنجیره های اعتیادی و عرفی و تقلیدی که به دست و پای فکر و روح انسان بسته می شود ، و همان طوری که یک آدم به زنجیر کشیده وبه غل بسته شده خودش قادر نیست آن زنجیر را از دست و پای خودش باز بکند ، شخص دیگری لازم است تا با وسائلی که در اختیار دارد آن را از دست و پا و گردن او باز بکند ملتهایی هم که نه از روی تفکر ، عقائدی را پذیرفته اند بلکه از روی یک نوع عادت ، تقلید ، تلقین و …. آن عقائد را پیدا کرده اند چون فکر آنها را به او بنهد و عرض نمی کنم که یک فکر و عقیده ای حتی یک عقیده مبتنی بر فکر را به او تحمیل بکند بلکه می گویم که اورا از این زنجیره ها آزاد بکند تا بتواند خودش آزادانه فکر کند و عقیده ای ر ابر مبنای تفکر انتخاب بکند این بزرگترین خدمتهایی است که یک فرد می تواند به بشر بکند این از بزرگترین خدمتهایی است که یک فرد می تواند به بشر بکند این از بزرگترین خدمتهایی است که یک فرد می تواند به بشر بکند یکی از کارهای انبیا همین بوده است که همین بوده است که اینگونه پایگاههای سرنوشت و اعتقاد را خراب بکنند تا فرد آزاد شده بتواند آزادانه درباره خودش سرنوشت و اعتقاد خودش فکر کند دراین زمینه مثال خیلی زیاد است برای اینکه اجتمالاً بدانید انسان در حالی که درزنجیر یک عادت گفتار است ، اصلاً نمی تواند درباره آن فکر بکند یک مثال کوچک برایتان عرض می کنم قیاس بگیرید .

یکی از تعاریف صحابه رسول خدا آمد در مقابل حضرت ایستاد و عرض کرد یا رسول الله! من هر چه فکر می کنم می بینم نعمتی که خدا به وسیله تو بر ما ارزانی داشت بیش از آن اندازه ای است که ما تصور می کنیم ظاهراً این سخن ر ا در وقتی گفت که پیغمبر اکرم به دخترشا ن یا به یک دختربچه دیگری مهربانی می کر دبعد یک جریان قساوت آمیزی را از خودش نقل کرد که واقعاً اسباب حیرت است و خود او آنوقت حیرت کرده بود که چگونه بوده است که چنین کاری را انجام می داده اند می گوید من از کسانی بودم که تحت تاثیر این عادت قرار گرفته بودم که دختر را نباید زنده نگه داشت دختر مایه ننگ است و این مایه ننگ را باید از میان برد بعد نقل می کند که زنش دختری می زاید و سپس دختر را مخفی می کند و به او می گوید من دخترم را از میان بردم دختر بزرگ می شود شش هفت ساله می شود یک روز این دختر را می آورد به این پدر نشان می دهد به اطمینان اینکه اگر ببیند یک چنین دختر شیرینی دارد دیگر کاری به کارش نخواهد داشت و بعد با چه وضع قساوت آمیزی همین مرد این دختر را زنده به گور می کند می گوید حالا من می فهم که ما چه جانوارهایی بودیم و تو چطور مارا نجات دادی ما آنوقتی که این کار را می کردیم فکر می کردیم چه کار خوبی داریم می کنیم .

مسئله اینکه بشر در چه چیزهایی باید آزاد باشد و در چه چیزهایی نمی تواند آزاد باشد و اصلاً فکر آزادی درباره آنها غلط است اینست : بعضی چیزهاست که اصلاً اجبار بردار نیست یعنی نمی شود بشر را مجبور کرد که آن را داشته باشد خود موضوع قابل اجبا نیست اگر تمام قدرتهای مادی جهان جمع شوند و بخواهند با زور آنرا اجرا کنند قابل اجرا نیست مثلاً محبت و دوستی اگر یک فرد فرد دیگر را دوست نداشته باشد آیا با زور می شود او را دوستدار و عاشق وی کرد ؟ چنین چیزی محال است اگر تمام قدرتهای جهان جمع شوند و بخواهند یک فرد را که فرد دیگر را دوست ندارد به زور دوستدار او بکنند امکان ندارد